Theo Đông y, thịt trai vị ngọt mặn, tính hàn có tác dụng giải độc, thanh nhiệt, sáng mắt, lợi thủy, bổ âm. Nhiều món ngon từ trai được các bà nội trợ ưu ái vào ngày hè.

Canh riêu trai

Bát canh riêu đơn giản mà bắt mắt với thịt trai giòn ngọt, không bị dai cứng, vị chua thanh dịu, thoảng hương thơm nhẹ của giấm bỗng dễ kích thích vị giác ngày nóng lại giải nhiệt hiệu quả.

Khi luộc trai chú ý canh kỹ chỉ cần hé miệng là vớt ra ngay để giữ độ giòn béo. Không luộc lâu làm trai bị dai cứng, mất đi vị ngọt tự nhiên.

Canh riêu miền Bắc nói chung (riêu cá, riêu trai, riêu hến, riêu trùng trục) thường dùng giấm bỗng hoặc mẻ, còn canh chua lại dùng các quả tạo vị chua như quả dọc, thanh trà, muỗm, sấu.

Rau gia vị canh riêu trai, riêu hến, riêu trùng trục thường đi kèm rau răm, hành lá mới hợp vị, còn riêu cá phải có thêm thì là. Lúc ăn múc canh ra bát mới cho rau gia vị để giữ màu xanh đẹp mắt. Canh riêu Bắc Bộ nói chung thường ăn kèm các loại rau ghém (xà lách, rau mùi, kinh giới, tía tô...) tăng thêm vị thanh mát ngày oi bức.

Cháo trai

Một bát cháo trai sánh nhẹ với thịt trai dai giòn, vị vừa vặn, dậy mùi thơm của hành răm, chút the cay từ ớt bột đẩy đưa vị giác. Đây là món quà xế chiều để ăn chơi thường thấy ở Hà Nội và người thưởng thức chỉ ăn vừa lưng lửng là phù hợp nhất.

Cháo trai nấu theo lối cũ Hà Nội thường các bà các mẹ ngâm ngậm no nước cho hạt căng mọng rồi vớt ra giã nhuyễn để khi nấu cháo hơi sánh nhẹ nhưng vẫn giữ hạt li ti đẹp mắt. Hiện nay, các hàng quán thường dùng bột gạo xay như cách nấu cháo sườn cho tiện dụng nhưng xét kỹ về vị giác mất đi nét tinh tế, thanh cảnh. Vì trai tính hàn nên ăn kèm rau răm, ớt bột sẽ hài hòa âm dương, cân bằng vị giác.

Chạo trai

Với nguyên liệu và cách làm đơn giản lại chi phí rẻ, chạo trai nhâm nhi dễ bắt vị vào mùa bóng đá Euro.

Trai mua về ngâm 1 - 2 giờ với nước vo gạo, cắt vài quả ớt cay thả vào để nhả hết bùn đất. Rửa sạch trai, để ráo nước rồi cho vào luộc. Khi nước sôi, trai hé miệng là đã chín. Vớt trai ra tách vỏ, lấy phần thịt, bỏ phân, tráng hoặc trụng qua nước luộc trai rồi để ráo nước. Dùng dao sắc thái trai thành các miếng vừa ăn. Các loại rau thơm như rau răm, rau mùi rửa sạch thái rối, lá chanh thái chỉ. Ớt bỏ hạt, thái lát. Bánh đa giã nhỏ cho mịn. Cho trai vào âu, nêm nếm gia vị (mắm, muối, hạt tiêu) rồi trộn đều cho thấm rồi thêm rau thơm, từ từ xuống bánh đa giã cho bám đều các mặt là được. Đây là món ngon dân dã thường thấy ở Thái Bình.

4. Trai xào lá lốt

Thay đổi thực đơn ngày hè với đĩa trai xào lá lốt giòn dai, béo ngậy, dậy mùi thơm của lá lốt, điểm vài lát ớt đỏ tươi đẹp tựa bức tranh đồng quê nhiều hương sắc.

Khi xào trai nên xào trên lửa lớn và nhanh tay, thịt trai vừa chín là ngon nhất vì giữ được độ dai giòn vừa phải. Không nên xào lâu, thịt trai quắt lại và dai. Món này nên ăn nóng, ở một số vùng ăn kèm bánh tráng giòn giúp món ăn trở nên tròn vị.